Εκπαιδευτικό Υλικό
Φύλλο Εργασίας 1
Φύλλο Εργασίας 2
Διδακτικό Σενάριο Μελετώντας το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής μέσα από την καταγραφή και ανάλυση μετεωρολογικών δεδομένων.
Φάσεις Υλοποίσης Σεναρίου
Φάση 1: Προσέλκυση ενδιαφέροντος μαθητών: Κλιματική Αλλαγή και Ακραία Καιρικά Φαινόμενα.
Διάρκεια: 15 λεπτά, στο ΣΕΠΕΗΥ
Ο/Η εκπαιδευτικός αξιοποιώντας την παρουσίαση «Κλιματική Αλλαγή, Ακραία Καιρικά Φαινόμενα.pptx» επιδιώκει να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μαθητών.
Ειδικότερα, απευθυνόμενος στην ολομέλεια της τάξης
- παρουσιάζει και συζητάει με τους μαθητές κάποιους από τους επιστημονικούς ορισμούς της κλιματικής αλλαγής
- προβάλλει τα διαγράμματα “Global Land and Ocean Temperature” και “Temperature of Planet Earth” και συζητάει με τους μαθητές την ΕΝΤΟΝΗ αύξηση της θερμοκρασίας που έχουν παρατηρήσει οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια σε όλο τον πλανήτη σε σχέση με την περίοδο (1850-1900)
- κάνει αναφορά στα φυσικά αίτια των κλιματικών αλλαγών σε αντιδιαστολή με τα ανθρωπογενή αίτια (θερμοκηπικά αέρια)
- κάνει μία σύντομη αναφορά στα ακραία καιρικά φαινόμενα και του δείκτες της θερμοκρασίας και της βροχόπτωσης
- συζητάει με τους μαθητές για τους τρόπους συστηματικής συλλογής, καταγραφής, οργάνωσης, επεξεργασίας, ανάλυσης και αξιοποίησης μετεωρολογικών δεδομένων (θερμοκρασία, ύψος βροχής, υγρασία, ατμοσφαιρική πίεση, ταχύτητα και κατεύθυνση ανέμου) και για το πώς αυτή μπορεί να υποστηριχθεί από το κατάλληλο λογισμικό
- συζητάει με τους μαθητές για το κατά πόσο και με ποιο τρόπο η συλλογή και επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων είναι δυνατόν να δώσουν απαντήσεις αναφορικά με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής
Φάσεις 2 και 3: ανάλυση δεδομένων και εφαρμογή/υλοποίηση
Διάρκεια: 30 (υπόλοιπο διδακτικής ώρας) + 15 λεπτά (από την επόμενη διδακτική ώρα) στο ΣΕΠΕΗΥ
Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ζυγό αριθμό ομάδων των 2-3 ατόμων, αριθμούνται (1, 2, 3, …) για να εφαρμόσουν τις δραστηριότητες των Φύλλων Εργασίας 1 και 2.
Όπως αναφέρθηκε και πριν ο εκπαιδευτικός καθορίζει τη σύνθεση των ομάδων, παρουσιάζει το περιβάλλον σύγχρονης συνεργασίας που θα χρησιμοποιηθεί για την διδασκαλία, περιγράφει το έργο που ανατίθεται στους/στις μαθητές/τριες.
Ειδικότερα οι ομάδες με περιττό αριθμό μελετούν και δουλεύουν τις Δραστηριότητες του Φύλλου Εργασίας 1 που πραγματεύεται δεδομένα Θερμοκρασίας, ενώ οι ομάδες με άρτιο αριθμό μελετούν και δουλεύουν το Φύλλο Εργασίας 2 που πραγματεύεται δεδομένα Βροχόπτωσης.
Κατά τη διάρκεια της εργασίας των μαθητών ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού είναι υποστηρικτικός, ελέγχοντας την πορεία των εργασιών των ομάδων. Όταν κρίνεται απαραίτητο δίνεται βοήθεια σε κάθε ομάδα καθώς και σε όλη την τάξη με την βοήθεια του βιντεοπροβολέα.
Φάση 4. Παρουσίαση έργων, αναστοχασμός και συζήτηση στην τάξη
Διάρκεια: 20 (συνέχεια της διδακτικής ώρας, στο ΣΕΠΕΗΥ)
Μετά την ολοκλήρωση της προηγούμενης Φάσης οι ψηφιακές δημιουργίες των ομάδων θα προβληθούν στην ολομέλεια της τάξης όπου και θα υπάρχει συζήτηση, εποικοδομητικός σχολιασμός και αξιολόγηση τους, ενώ ακολούθως θα υπάρχει χρόνος αναστοχασμού για κάθε ομάδα επί των σχολίων και δυνατότητα αναπροσαρμογής/υιοθέτησης αυτών των συμπερασμάτων.
Δεδομένου ότι οι δραστηριότητες είναι ομαδικές ορίζεται ένας/μία μαθητής/τρια κάθε φορά που θα ανακοινώσει στην ολομέλεια τα αποτελέσματα της εργαστηριακής άσκησης.
Φάση 5. Αξιολόγηση δραστηριότητας και επιτευγμάτων και Ανάθεση εργασίας για το σπίτι
Διάρκεια: 10 λεπτά (υπόλοιπο μέχρι τέλος της διδακτικής ώρας, στο ΣΕΠΕΗΥ)
Διάρκεια: 1 – 1,5 ώρα (εργασία για το σπίτι)
Η αξιολόγηση των δραστηριοτήτων των ομάδων και των επιτευγμάτων θα ανατεθεί με την μορφή ομαδικής εργασίας για το σπίτι, αφού πρώτα καθοριστούν τα κριτήρια αξιολόγησης σε συνεργασία με τους μαθητές.
Ειδικότερα, για την αποτίμηση των κριτηρίων αξιολόγησης προτείνεται να χρησιμοποιηθούν οι πίνακες διαβαθμισμένων κριτηρίων (rubrics) μιας και ευνοούν την αξιοπιστία της αξιολόγησης (Jonsson & Svingby, 2007). Μπορεί μεν η συμμετοχή των μαθητών στη δημιουργία πινάκων διαβαθμισμένων κριτηρίων είτε για να αξιολογήσουν τα παραδοτέα τους, είτε τη συνεργασία στην εργασία σε ομάδες είτε το περιεχόμενο σε ιστοσελίδες είτε τα αποτελέσματα της αναζήτησης σε μια μηχανή αναζήτησης κ.α. να έχει μεγάλη προστιθέμενη αξία στην εκπαιδευτική διαδικασία, απαιτεί όμως πολύ χρόνο. Για τον λόγο αυτό προτείνεται ο εκπαιδευτικός να έχει έτοιμες κάποιες εναλλακτικές προτάσεις/πίνακες αξιολόγησης τις οποίες θα παρουσιάσει και θα συζητήσει με τους μαθητές ώστε τελικά να καταλήξουν από κοινού στην επιλογή αυτού που θα χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση.
Η κατανομή των εργασιών που θα αξιολογηθούν θα γίνει ως εξής: κάθε ομάδα θα αξιολογήσει τις δραστηριότητες μίας άλλης ομάδας. Οι ομάδες με περιττό αριθμό θα μελετήσουν και θα αξιολογήσουν τις δραστηριότητες και τις ψηφιακές δημιουργίες μίας ομάδας με άρτιο αριθμό και αντιστρόφως και η ανάθεση/αντιστοίχιση θα γίνει τυχαία μετά από κλήρωση.
Φάση 7. Αξιολόγηση από τον εκπαιδευτικό, ανατροφοδότηση, αναστοχασμός και συζήτηση στην ολομέλεια
Διάρκεια: 20-30 λεπτά για κάθε Φύλλο Εργασίας
Διάρκεια: 45 λεπτά (στο ΣΕΠΕΗΥ)
Μετά την ολοκλήρωση των παραπάνω φάσεων ο εκπαιδευτικός θα μελετήσει/παρατηρήσει την προσπάθεια των μαθητών και θα αξιολογεί με τη σειρά του τα αποτελέσματα της δικής τους αξιολόγησης, χρησιμοποιώντας τα για τυχόν αλλαγές. Ο ρόλος του καθηγητή σε αυτήν τη διαδικασία αλλάζει, καθώς γίνεται εξωτερικός κριτής.
Στη συνέχεια θα ακολουθήσει συζήτηση, ανατροφοδότηση, αναστοχασμός την ολομέλεια.